ΣΤΡΕΣ: Προσωπική Ανάπτυξη & Ευημερία

Η Επαγγελματική Εξουθένωση των Εκπαιδευτικών στην Ειδική Αγωγή

Αλέξανδρος-Σταμάτιος Αντωνίου, Θεοδώρα Αναγνωστοπούλου & Ανδρονίκη Γάκη

Το παρόν κεφάλαιο έχει ως στόχο να παρουσιάσει την επαγγελματική εξουθένωση των εκπαιδευτικών που εργάζονται στην ειδική εκπαίδευση. Υποστηρίζεται ότι η ειδική αγωγή αποτελεί μια ιδιαίτερη μορφή εκπαίδευσης, τόσο για το ίδιο το παιδί, όσο και για τον εκπαιδευτικό. Και μόνο οι διαφορετικές συνθήκες διδασκαλίας και η προσαρμοσμένη παροχή του εκπαιδευτικού έργου είναι στοιχεία που συνηγορούν σε μια προσανατολισμένη σε άλλους σκοπούς, μέσα και μεθόδους εκπαίδευση (Πολυχρονοπούλου, 1995  Δράκος, 2002). Ως αποτέλεσμα, απαιτείται επιπρόσθετη προσπάθεια εκ μέρους του εκπαιδευτικού, με άμεση επίπτωση συχνά τη συναισθηματική του φόρτιση και σωματική του εξάντληση, που πολλές φορές εγγίζει τα όρια της εξουθένωσης. Η παρουσίαση περιλαμβάνει τέσσερα μέρη. Συγκεκριμένα: 

            Στο α΄ μέρος, παρουσιάζονται γενικά τα χαρακτηριστικά του στρες και της επαγγελματικής εξουθένωσης καθώς και οι διαστάσεις της.

            Στο β΄ μέρος, γίνεται μνεία στο χώρο της ειδικής αγωγής. Αρχικά, προσδιορίζονται τα άτομα που χρήζουν ειδική αγωγή, αναφέρονται τα διαθέσιμα εκπαιδευτικά πλαίσια, η κατάρτιση των εκπαιδευτικών που εργάζονται σε αυτές και επιπρόσθετα οι ιδιαίτερες αρμοδιότητές τους. Εν συνεχεία, διερευνώνται οι προσδοκίες και οι αντιλήψεις των εκπαιδευτικών, καθώς και οι παράγοντες που τις επηρεάζουν. 

            Στο γ΄ μέρος, επιχειρείται μια αναζήτηση των αιτίων που οδηγούν τους εκπαιδευτικούς ειδικής αγωγής στη διάψευση των προσδοκιών τους, τη ματαίωση και κατά συνέπεια στην επαγγελματική εξουθένωση.

            Τέλος, στο δ΄ μέρος, εκτίθενται πιθανά μέτρα πρόληψης και παρέμβασης, αλλά και να αντιμετωπίσουν την επαγγελματική εξουθένωση των εκπαιδευτικών και ταυτόχρονα στρατηγικές αντιμετώπισης του εργασιακού στρες.